Vraag ik geld voor m'n foto's?

Hallo abonnee,

Vraag ik wel of niet geld voor een fotoshoot?

In coronatijd zijn NOG meer mensen gaan fotograferen. En degenen die al fotografeerden, zijn meer gaan fotograferen. Misschien jij ook wel. Een vraag die ik nu heel vaak krijg: "Mijn buurvrouw, een vriendin van een vriendin, een neef, etc., heeft me gevraagd foto's te maken van....... Ik twijfel of ik daar geld voor zal vragen. En zo ja, hoeveel dan?

Daar is natuurlijk geen eenduidig antwoord op te geven. Voor mijzelf geldt dat ik alleen gratis fotografeer voor goede doelen die met dieren te maken hebben en voor de Bedrijvenkring Gemeente Epe waar ik in het bestuur zit en PR en marketing onder mijn hoede heb.

Door het zo duidelijk af te bakenen, is het makkelijker om te beslissen of je wel of niet je tijd en geïnvesteerde geld gratis weggeeft.

Toch blijft er altijd een grijs gebied. Iemand die altijd voor mij klaar staat of een ernstig ziek familielid bijvoorbeeld. Natuurlijk fotografeer ik daar ook gratis voor.

Hoe zit dat bij jou? Hoe beslis jij of je wel of niet gratis voor iemand aan de slag gaat? Ik kan me voorstellen dat bovenstaande aanknopingspunten ook voor jou gelden, maar dat je bijvoorbeeld ook gratis werkt als je wilt oefenen met een nieuwe techniek.

De ervaring leert wel dat als je gratis werkt, mensen ook makkelijker afzeggen. En er sowieso makkelijker over denken. "Kun je ze vanavond mailen?" "Je kunt dat toch wel even Photoshoppen?" Waardoor de waardering die je krijgt voor je werk tijdens de fotoshoot en de nabewerking minder is. Het wordt al gauw vanzelfsprekend dat je het allemaal 'even' erbij doet.

Hulpmiddel voor mij is altijd geweest de vraag of een timmerman ook gratis een kast voor deze mensen zou timmeren. Of de dierenarts ook gratis zou komen als er een schaap moet lammeren. Een accountant gratis de aangifte zou verzorgen, etc. Is het antwoord op die vragen "nee", dan hoeft fotografie ook niet gratis.

Conclusie: meestal werk je niet gratis. Maar hoeveel vraag je dan? Ook dat is afhankelijk van de situatie.

Hoeveel kan ik vragen voor een fotoshoot?

1. Stel dat je bedrijfsmatig met fotografie aan de slag wilt.

Dan heb je een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering nodig, een eigen pensioenvoorziening, een (dure) arbeidsongeschiktheidsverzekering, apparatuurverzekering, meer professionele apparatuur, een studio, abonnementen voor software, een professioneel logo, back-up mogelijkheden, een website (hosting, ontwerper, bouwer, tekstschrijver), een accountant (die niet gratis werkt ;-) ), etc., etc. Dit zijn kosten die je doorberekent in je prijs. We gaan er in dit voorbeeld van uit dat die kosten 15.000 euro per jaar bedragen.

Vervolgens moet je bepalen wat je nodig hebt voor je levensonderhoud: hypotheek, energiekosten, verzekeringen, eten, abonnementen, kleding, vakantie, etc. Laten we zeggen dat je bruto 35.000 euro wilt verdienen.

Vervolgens kijk je dan hoeveel uren je per week wilt werken. Stel dat dat 32 uur is. Als we de weekenden, vakantie en feestdagen van de 365 dagen aftrekken, houden we ca. 225 werkbare dagen per jaar over. Je werkt dan dus ca. 1440 uur per jaar. Houd er rekening mee dat niet alle uren factureerbaar zijn. Je besteedt ca. 50% van je tijd aan je boekhouding, blogs schrijven, website, acquisitie, administratie, etc. Blijven over 720 declarabele uren per jaar.

Om je uurtarief te berekenen tel je je vaste lasten en dat wat je bruto wilt verdienen bij elkaar op en deel je dit door je declarabele uren. Dan kom je in dit voorbeeld uit op 15.000 + 35.000 / 720 = 69,44 euro per uur.

Nu hoef je alleen nog maar het aantal uren dat je bezig bent met de voorbereiding van een shoot, de shoot zelf en de nabewerking van de foto's bij elkaar op te tellen om te bepalen wat de fotoshoot moet kosten. Stel dat dat 20 uur is, dan is de prijs voor deze shoot dus afgerond 1400 euro.

Mocht je niet uurtje-factuurtje willen werken, dan kun je dit tarief omzetten naar pakketten. Een bruidsreportage kost dan bijvoorbeeld 1500 euro.

2. Fotografie is en blijft voor jou een hobby

Het uitgangspunt blijft hetzelfde. Welke extra kosten maak je? Misschien schaf je bijvoorbeeld extra flitsers aan voor de bruidsreportages die je gaat maken? Met extra hulpmiddelen daarbij als statiefjes, filters, etc. Of een betere camera die minder ruis geeft? Of een tweede camera als back-up?

Vervolgens bepaal je wat je er aan over wilt houden. Stel: je doet een bruidsreportage en daar ben je in totaal 22 uur mee bezig, inclusief administratie, reistijd, het maken van het album, etc. Dat zijn globaal drie werkdagen.

Misschien moet je er vrij voor nemen? Je kunt dan kijken wat je met je baan verdient met drie dagen werken en dat als uitgangspunt nemen. Stel dat dat bruto 200 euro is. Daar tel je dan bijvoorbeeld 25% als extraatje voor jezelf plus de gemaakte kosten voor je apparatuur en bijvoorbeeld benzine en het album bij op. Laten we zeggen dat je dan op 300 euro per dag komt. De reportage kost dan dus 900 euro.

Zo verdien jij een extraatje en is het voor de klant goedkoper dan dat hij een professioneel fotograaf inhuurt. Denk er wel om dat je vooraf duidelijk communiceert dat je dit voor je hobby doet en dat daarom je prijs lager is. Zo voorkom je teleurstelling bij klanten wanneer sommige zaken je misschien niet lukken omdat je niet over de juiste apparatuur of ervaring beschikt. En mocht je dan toch nog eens de keuze maken om professioneel fotograaf te worden, dan kun je ook verklaren waarom je prijs opeens hoger is.

En of je nou hobbymatig of professioneel aan de slag bent met fotografie: vergeet vooral niet te genieten! Plezier hebben in wat je doet is onbetaalbaar.....